KAHRAMANLIK VE SAVAŞ OYUNU CİRİTUNUTULMAYA YÜZ TUTMUŞ BİR ATA SPORU (Kahramanlık ve savaş oyunu)
C İ R İ T Anadoluda asırlarca oynanmış olan ve belkide yarışmalar arasında sportmenlik ve centilmenlik açısından en önde gelen bir spor dalıdır. Rakibini kıstırdıgı noktada vurmaktan vazgeçip bagışladıgı için puan alan bir başka spor dalı varmıdır bilmiyorum ama bu asil davranış her alanda var olabilseydi, dünya daha yaşanabilir olurdu diye düşünüyorum.
Atlı sporlar milletimiz açısından herzaman atasporu olarak kabul edilmiş ve saygı gösterilmiştir. Bugün ülkemizin birçok yerinde atçılık adına çiftlikler, haralar, hipodromlar vardır, seyisler, jokeyler ve kulüpler vardır, dernekler ganyan bayiileri ve yarışseverler vardır ama sanılmasınki bunlar var diye cirit de vardır. Hayır bu asil spor dalı atçılık dünyasında neredeyse yok gibidir. Dünyada herşeyin ekonomik degerlere ve ranta odaklandıgı günümüzde rant saglamayan cirirtin kendine hakettigi yeri bulmasının lafı bile edilemez elbette. Devletimizin sportif teşkilatları, federasyonları, özel sektörün kulüpleri, sponsor firmaları için de cirit bir anlam ifade etmiyor, basınımız, dış dünyada yapılan yastık kavgaları, bagırma yarışmaları için bile sayfalar dolusu haber yapabiliyor televizyolarımız akla hayale gelmedik yarışma ve eglenceleri saatlerce beynimize kazımak için yayınlayabiliyor, ancak tüm geleneksel işlerimizde ve sporlarımızda oldugu gibi cirit içinde ne sayfalarda nede ekranlarda kolay,kolay yer bulunamıyor. Daha düne kadar adı bile çok az kişi tarafından bilinen tenis, bilardo, bovling, çim hokeyi, kano, golf, bale, jimnastik, buz pateni, vs. gibi spor dalları aslında hala halkımız arasında çok azınlık bir kitle tarafından oynanmasına ragmen adeta yaygınlaşmaları için bütün gayret gösterilirken cirit gibi bir sporun mümkün oldugunca gözardı edilmesi ne kadar hazin, ne kadar acı ve ne kadar garip bir durum. Hep dışa ve batıya özenirken kendi degerlerimizi unutmaya, terketmeye çalışıyoruz. Bazı spor dalları halkımız benimsemedigi için bütün tanıtıma ve reklama ragmen için modern salonlarda ama boş tribünler önünde neredeyse seyircisiz olarak oynanmaktadır. Öte yandan yine ne acıdırki sürekli ikinci plana atılan, tantılmayan neredeyse basit görülen gelenkesel ata sporlarımızda bu yüzden aynı akibeti paylaşmakta ve seyirciden mahkum kalmaktadırlar. Oysaki biraz tanıtılsa anlatılsa sevdirilse, deger bulsa ata sporlarımız başta cirit olmak üzere oynandıgı heryerde seyirci rekorları Ama bugün geleneksel spor dallarımız başta cirit olmak üzere can çekişiyor, cirit elden gidiyor eyy ülkemin spor teşkilatları, sporla ilgili bakanlık yetkilileri, eyy sponsorluk yapan firmalar, eyyy halkım cirit düştügü yerden kalkamazsa yazık olur herkes, hepimiz üzülürüz, hepimiz kaybederiz. Tüm geleneksel spor dalları yaşatılmalıdır, cirit ise özellikle özenle yaşatılmalıdır, çünkü cirit milletimizin asaletini, büyüklügünü, zekasını, çevikligini, yüksek ahlakını o kadar güzel ortaya koyan bir spor dalıdırki, yaşatmak bir yana bunun dünyaya tanıtılması için ne gerekiyorsa o yapılmalıdır. Bazı spor dallarının adını sayarken maksadım o sporların yapılmaması degildi, hiçbir spor dalına ve hiçbir sporcuya karşı olmam sözkonusu bile olamaz, amacım geleneksel spor dallarını hatırlatmak ve özellikle cirit sporuna azda olsa dikkat çekebilmekti. Hangi branştan olursa olsun ekipler yada bireysel olarak tüm sporcular arasında kendilerine haksızlık, yanlışlık veyahut saygısızlık yaptıgımı düşünen olursa bu düşünce sahiplerinden peşinen özür dilerim. Geleneksel olarak atalarımızdan emanet aldıgımız o kadar çok şeyi unuttukki, spor dallarından, mesleklere, adetlerden, törelere, komşuluk ilişkilerinden şimdi hatırayamadıgım bir çok konuda aldıgımız emanetleri ya kaybettik, ya unuttuk, bu yüzden ben başta cirit olmak üzere geleneksel spor dallarımızında aynı akibete ugramasından korkuyorum. Türkiye Geleneksel Spor Dalları Fedarsayonu bildigim kadarıyla bazı çalışmalar yapıyor, yarışmalar, egitimler düzenliyor sagolsunlar. Ama bizimde birşeyler yapmamız gerekir, yazılı ve görsel basında bu yönde tanıtıcı yayınlar yapılmasına gayret etmekten, geleneksel spor kulüplerine üye olmaya, bu alanda sponsor olmaya kadar, bu sporların yapıldıgı yerde seyirci olarak bulunmaya çalışmak bile katkı sayılabilir. Yani herkesin herzaman yapabilecegi birşey mutlaka vardır. Yada hiçbirşey yapmayız geleneksel spor dallarımız ve muhteşem cirit elden gider, unutulur ve biz dünya ülkelerinin kendi milli sporlarını, danslarını, yarışmalarını izler kendimize uzak kalmaya, onlara imrenmeye devam ederiz. Cirit cesarettir, zekadır, çevikliktir ve ahlaklı olmaktır, bu degerler bugünkü vurdumduymazlıkla kaybedilirse, çocuklarımız ciriti ancak kitaplarda arşivlerde görür ancak ve biz oturur kaybettiklerimiz için agıtlar yakarız ama artık ne fayda... Cirti yaşatanlara oynayanlara, destek verenlere çok teşekkür ediyorum ve onları bir kahraman gibi görüyorum bu millet herzaman yeni kahramanlar çıkarır diye umutlanıyorum. Allahım bu ülkeyi kahramansız bırakma... Son olarak birde cirit oyununda puanlama nasıl yapılıyor ona bir bakalımki ciriti daha iyi anlayabilelim; Puan Alma: Ciritçiye isabetli vuruş 3 puan, Ciriti havada tutmak 3-(1) puan, Rakibi yakalayıp bağışlama 3 puan, Tehlikeli durumda puandan vazgeçme 3 puan Puan Kaybetme: Rakibi yakalayıp bağışlamama 3 puan, Atın rakibe kasten çarptırılması 3 puan, Ata cirit kasten vurma 3 puan, At ile karşı alaya girme 1 puan, Yan çizgiyi geçme 1 puan, Alaya atışlarda atış sahasından atmama 1 puan, Alay atışında ciriti atamama 1 puan, Erken ve çift çıkış 1 puan, Attan düşme 3-(6) puan, Attan inme 1 puan, Ülkemizde cirit sporunu yapan bütün kahramanlara başarılar diliyorum. HÜSEYİN ÇAKMAKTAŞ
|